حادثه حرف اول را می‌زند

به گزارش خبرنگار مهر، جهانگیری فعالیت هنری را از سال 1344 به عنوان دستیار کارگردان، مدیر تدارکات و بازیگر آغاز کرد. او سینمای حرفه ای را سال 1356 با ساخت فیلم سینمایی "سرنوشت سازان" تجربه کرد و تا امروز 15 فیلم سینمایی در کارنامه خود ثبت کرده است.

در میان آثار جهانگیری شاید بتوان نوعی گرایش به سینمای حادثه از جنس متداول روز را مولفه مشترک در نظر گرفت، سینمایی که اکشن و ماجراسازی های آشنای این حیطه را با خود به همراه دارد. بعلاوه این نکته که وی تنها فیلمنامه سه فیلم خود را به نگارش درآورده و در بقیه کارها از حضور نویسندگان مستقل بهره برده است.

ملودی

"سرنوشت سازان" با فیلمنامه ای از کریم بهی محصول سال 57 است. فیلم درباره مناسبات ارباب رعیتی در دهکده ای مرزی است که در کنار این مضمون آشنا به ابعادی خاص از روابط این نظام می پردازد و تا حدی از جهت زاویه نگاه به موضوع، وامدار سینمای قبل از انقلاب است. حضور رضا بیک ایمانوردی بازیگر معروف فیلمفارسی، کاظم افرندنیا و ... از نکات قابل اشاره درباره اولین فیلم جهانگیری است.

"عصیانگران" دومین همکاری کریم بهی و جهانگیری در سال 60 است. فیلمی که این بار همان نظام ارباب رعیتی را با گذر از فیلتر سینمای پس از انقلاب محور قرار می دهد و شورش های مردمی بر علیه ظلم را در شکلی نمایشی ترویج می دهد. مرحوم گرشا رئوفی، جواد گلپایگانی، مرحوم نعمت الله گرجی و ... از بازیگران این فیلم هستند.

"مزدوران" با فیلمنامه ای از علیرضا داوودنژاد و اکبر صادقی در سال 63 ساخته شد. این بار رگه های سیاسی فیلم پررنگتر شده و تقابل عوامل ساواک با یک زندانی مذهبی-سیاسی مورد توجه جهانگیری می گیرد. در کنار این خط محوری، مضامینی چون اعتیاد و رابطه ارباب رعیتی که به نظر می آید جزء لاینفک آثار این فیلمساز است، مورد توجه قرار می گیرند. مهین شهابی، کاظم افرندنیا، جواد گلپایگانی و ... بازیگران فیلم هستند.

"مرگ گرگها" و "طغیان" با فیلمنامه هایی از خود فیلمساز محصول سال 64 هستند. "مرگ گرگها" داستان چند زندانی شرور است که به منطقه ای محروم تبعید شده و در بین راه موفق به فرار می شوند. حضور یک زندانی سیاسی بین آنها سازمان امنیت را وارد ماجرا می کند. سوژه ای که بعدتر در فیلم "تبعیدی ها" به گونه ای خاص تر مورد توجه جهانگیری قرار گرفت.

فیلمساز در "طغیان" تلاش کرده به فراخور تغییرات فضای جامعه به نوعی بازتاب مسائل جبهه و جنگ را هم وارد فیلم کند. اما از آنجا که گرایش های حادثه سازی در او پررنگ است، گریزی نیست از اینکه به طور مکرر دست به خلق اتفاقات لحظه ای بزند که چند مرگ و سکته و قتل و سقوط از ارتفاع جزئی از آنهاست. بعلاوه اینکه تغییر و تحول آدمها به واسطه قرار گرفتن در شرایط انساندوستانه و ... پرداختی سطحی و یکباره دارد.

"رانده شده" با فیلمنامه ای از حسن هدایت در سال 68 ساخته شد تا آخرین فیلم جهانگیری در دهه شصت محسوب شود. فیلمی با وامداری به گذشته تاریخ قصه ای آشنا دارد. داستان پسری که پس از شش فرزند دختر به دنیا می آید و با توجه و تربیت پدر بی بند و بار می شود. طراحی یک سفر نمادین برای قهرمان اصلی که در ادامه او را با یک پیر و مرشد آشنا می کند، از مولفه های آشنای این قصه قدیمی هستند که البته با حضور جمشید مشایخی، رضا رویگری، رضا کرمرضایی و ... بدل به فیلمی به نسبت متفاوت در کارنامه جهانگیری می شود که بیشتر مسائل روز جامعه را نشانه می رود. 

"تبعیدی ها" با فیلمنامه ای از حسین پهلوان نشان و حسین اکبرزاده محصول سال 70 است. فیلمی که در ادامه "مرگ گرگها" این بار اردوگاه تبعیدی های سیاسی را محور قرار می دهد و شخصیت پردازی خاص و فضای خشن و مردانه و ... از مواردی هستند که این فیلم را نسبت به بقیه آثار جهانگیری متفاوت می کنند. فرامرز قریبیان، مرحوم هادی اسلامی، حبیب اسماعیلی، مجید میرزائیان و ... در نقش تبعیدی های این اردوگاه ایفای نقش می کنند.

"رابطه پنهانی" با فیلمنامه ای از محمد آفریده و فرشید گوران در سال 71 ساخته شد. فیلمی که هر چند از حضور ابوالفضل پورعرب به عنوان بازیگر ستاره آن سالها که تازه با فیلم "عروس" درخشیده بود، بهره برد، اما موضوع سفارشی آن به شدت مستقیم و شعاری به تصویر درآمده است. در واقع موضوع کودتای نافرجام نوژه با خطوط داستانی که برای مکمل شدن با آن طراحی شده نمی تواند جذابیتی ویژه و در حد و اندازه های این رویداد تاریخی پیدا کند. 

"بدل" با فیلمنامه ای از فرید مصطفوی محصول سال 72 است. فیلمی با پیچیدگی های خاص پیوند زندگی یک بدلکار سینما با فعالیت های موساد و ماجراهای میکروفیلم اطلاعاتی و ... که باز هم از وجه حادثه پردازی و اکشن سازی در امتداد مجموعه فیلم های جهانگیری قرار می گیرد. حبیب اسماعیلی، افسانه بایگان، چنگیز وثوقی، فتحعلی اویسی، جلال مقدم و ... از بازیگران این فیلم هستند.

"مجازات" با فیلمنامه ای از رضا حیدرنژاد و سیدرضا علیقلی در سال 73 ساخته شد. محور اصلی فیلم قتل حاج حیدر است که ابتدا به عنوان یک خودکشی اعلام می شود و بعدتر به عنوان یک قتل مرموز پیگیری می شود. جمشید هاشم پور، محمود دینی، افسانه بایگان، جمشید مشایخی، کامران باختر، مرجان دلدارگلچین و ... بازیگران فیلم هستند.

"حادثه در کندوان" با فیلمنامه ای از سیدمحسن وزیری محصول سال 74 است. فیلمی درباره یک گروه سارق حرفه ای که در تونل کندوان دست به سرقت می زنند و در پیچ و خم مأموریت های جدید هر کدام به گونه ای گیر افتاده و گروهشان متلاشی می شود. چنگیز وثوقی، فتحعلی اویسی، بیوک میرزایی، منوچهر حامدی و ... از بازیگران فیلم هستند.

"یاغی" با فیلمنامه ای از جمشید حیدری در سال 76 ساخته شد. فیلم نوعی بازگشت به مضامین آشنای دهه شصت سینمای ایران است که با ظلم اربابی و شورش مردم روستا همراه است و نیاز به تکرار این موضوعات و روابط کهنه در اواخر دهه هفتاد را زیر سوال می برد. بخصوص با توجه به اینکه سینمای ایران در دهه هفتاد در حال تجربه دورانی ویژه و تأثیرگذار بود و فیلم کلاً بی بهره از فضای موجود است. فرامرز قریبیان، جمشید هاشمپور، افسانه بایگان، فرهاد جم، مهدی فقیه و ... از بازیگران این فیلم هستند.

"بی همتا" با فیلمنامه ای از داریوش جهانگیری محصول سال 80 است. محوریت فیلم با حضور یک غریبه است که زندگی آرام یک زوج را برهم می زند و در انتها هم با قتل مرد مزاحم همه چیز به خوشی تمام می شود تا باز هم وجه حادثه سازی در مفهوم کامل کلمه بر فیلم حاکم شود نه منطق داستانی و احتمالاً پرداخت سینمایی حادثه. زیبا بروفه، مجید مظفری، جعفر دهقان و ... از بازیگران فیلم هستند.

"ملودی" با فیلمنامه ای از جهانگیری بر مبنای داستانی از اشرف غلامی محصول سال 86 است. فیلم قصه تقابل بین دو نسل را به تصویر می‌کشد. نسلی با حفظ معیارها و اعتقادات اجداد و پدران ما در مقابله با پیشرفت تکنولوژی در عصر مدرنیسم. شهرام حقیقت‌دوست، ایرج نوذری، لادن طباطبایی، ثریا قاسمی، رضا کرمرضایی، مهدی امینی‌خواه و محبوبه بیات از بازیگران فیلم هستند.

از دیگر عوامل می توان به محمود اکبری مدیرفیلمبرداری، سیامک خواجه‌وند دستیار اول کارگردان و برنامه ریز، مهدی دارابی مدیرصدابرداری، افسانه محمدزاده طراح صحنه و لباس، غلامرضا جهانمهر طراح چهره پردازی، بهرنگ دزفولی‌زاده عکاس و علی برجسته مدیرتولید اشاره کرد. فیلمی که جهانگیری تلاش کرده در آن ژانر اجتماعی را با طنز موقعیت رنگامیزی کند. این فیلم از سه شنبه 23 بهمن به اکران سینماها درآمده است.

"چشمک" نیز با فیلمنامه ای از اشرف غلامی محصول سال 86 است که از دی ماه تولید آن آغاز شده است. این فیلم موضوعی اجتماعی خانوادگی دارد و به گفته جهانگیری به حال و هوای فیلم "ملودی" نزدیک است. از بازیگران این فیلم می‌توان به اکبر عبدی، افسانه بایگان، حدیث فولادوند، رضا رویگری، یوسف تیموری، ارژنگ امیرفضلی، رابعه اسکویی، آتش تقی‌پور، مینا جعفرزاده، ماندانا حیدری، هستی حیدری راد، آرمان صورتگر و عباس محبوب اشاره کرد.

از سایر عوامل تولید می توان به محمد اکبری‌پرست فیلمبردار، مهدی دارابی صدابردار، محسن ملکی طراح چهره پردازی، شازده احمدی طراح صحنه، بهروز صادقی عکاس، منصور حیدری تهیه کننده و سپاس فیلم مجری طرح اشاره کرد.